Ο zukoh! από τα Γιαννιτσά μάς εύχεται «Καλό Πάσχα» στο πρώτο του mixtape
To underground ραπ του νεαρού μουσικού έχει «Τσίου» και διαστημικά αυγά.
Aν πετύχεις το mixtape του zukoh!, «Space Eggs», στο Spotify είναι αδύνατο να μην προσέξεις το τρομακτικό εξώφυλλο: μια εικόνα διαστημικής κόλασης με κουνέλια-τέρατα και πασχαλινά αυγά, που μοιάζει με σκηνή από ηλεκτρονικό παιχνίδι. Ο Καρακάσης, που μου το πρότεινε μου, είπε «έχει διασκεδαστικούς στίχους όπως ο $ulee», και η αλήθεια είναι ότι στο κομμάτι που μου έστειλε, το «Καλό Πάσχα», o zukoh! δεν θυμίζει $ulee μόνο στους στίχους.
«Το “Καλό Πάσχα” είναι το μόνο τραγούδι που έκανα με σκοπό να μπει στο mixtape, τα άλλα μπήκαν τυχαία», λέει. «Είναι ουσιαστικά το κομμάτι που γέννησε την ιδέα ενός mixtape τον Ιανουάριο του ’24. Οι στίχοι έχουν πασχαλινή θεματολογία και το delivery είναι κάπως laid back και χαρούμενο, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κομμάτια, στα οποία έχω εστιάσει περισσότερο στην ενέργεια. Τα ψυχεδελικά intro και outro του κομματιού δεν είναι samples, είναι αποσπάσματα από δική μου παραγωγή για το side project μου, το “Fool on the hill”, που σκοπεύω να αναρτήσω στο μέλλον. Σε αυτό το κομμάτι έχω παίξει και τα όργανα: κιθάρα, μπάσο και σιτάρ στο outro. Είναι το αγαπημένο μου beat στο tape, μαζί με το “Bakugan”».
Ξεκινώντας την κουβέντα μαζί του, τον ρωτάω για το «Τσίου», το κομμάτι που είναι το πιο «mainstream» στο mixtape –τουλάχιστον ως ήχος, γιατί οι στίχοι δεν είναι και τόσο mainstream– και πόση σχέση έχει με την ταινία του Μάκη Παπαδημητρίου. «Το “Τσίου”, αν και στιχουργικά είναι αρκετά μακριά από την πλοκή της ταινίας, για μένα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με αυτήν, καθώς ήθελα πολύ να της κάνω ένα tribute, είναι μία από τις αγαπημένες μου», λέει. «Είναι ένα σκοτεινό ηχητικά κομμάτι και οι στίχοι του το πλαισιώνουν με έναν παιγνιώδη τρόπο, θυμίζοντας flint παραγωγής. Αυτό το beat, όπως και τα περισσότερα στο “Space Eggs”, είναι δικής μου παραγωγής και θεωρώ πως αυτό βοήθησε στο να φέρω το concept του mixtape όσο πιο κοντά μπορούσα σε αυτό που είχα στο μυαλό μου».
Ο Ραφαήλ είναι 21, γεννήθηκε στα Γιαννιτσά και μεγάλωσε στο γειτονικό χωριό της Κρύας Βρύσης. «Ο κόσμος στην Κρύα Βρύση είναι αρκετά παράξενος με διάφορους τρόπους», λέει. «Από το bullying που δεχόμουν τα πρώτα χρόνια του δημοτικού λόγω της αλβανικής καταγωγής μου μέχρι την ανούσια σχεδόν προσαγωγή μου πριν από λίγο καιρό, αυτό το μέρος βρίσκει πάντα τρόπους να με εκπλήσσει. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν και απίστευτα καλοί άνθρωποι μέσα σε αυτό το χάος. Γενικότερα, όμως, θεωρώ πως, παρά τις δυσκολίες, μεγάλωσα σε ένα πολύ ωραίο περιβάλλον, διότι πάντοτε είχα τη στήριξη των γονιών και της αδελφής μου. Ο πατέρας μου δουλεύει σε ένα εργοστάσιο στην Κρύα Βρύση και η μητέρα μου είναι καθαρίστρια. Παράλληλα με όλα αυτά ασχολούνται με την κηπουρική και γενικά με ό,τι έχει να κάνει με φυτά, καθώς έχουμε αρκετά παρτέρια και ένα μικρό θερμοκήπιο στο σπίτι του χωριού.
Από μικρός ήθελα να κάνω πολλά πράγματα και να ασχολούμαι με ό,τι μπαίνει στον ορίζοντά μου. Αυτό με έκανε να έχω πολλά όνειρα: ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις, πυρηνική φυσική, αστροφυσική, game development, ροκ, τραπ, λογοτεχνία, ποίηση κ.λπ. Κατέληξα να ακολουθώ όντως το game development, την τραπ και ως έναν βαθμό τη ροκ. Χαρακτηριστική ανάμνηση που μου έχει μείνει είναι οι Κυριακές, όταν ήμουν δημοτικό, που πηγαίναμε με τον πατέρα μου να παίξουμε ποδόσφαιρο και μετά, όταν γυρνούσαμε σπίτι κουρασμένοι, τρώγαμε την πίτα που είχε κάνει η μητέρα μου. Πίτα με κρεμμύδια και ντομάτες, top-tier.
Πέρα από το τραπ project zukoh! δουλεύω και ένα ακόμα solo act σε στυλ ψυχεδελικού ροκ, απ’ το οποίο ακόμα δεν έχω κυκλοφορήσει κάτι επίσημα. Τώρα τελευταία ασχολούμαι πολύ με τα διαφορετικά deliveries που μπορώ να κάνω και γενικά με το πώς μπορώ να αξιοποιήσω τη φωνή μου στο έπακρο. Πέρα από τη μουσική, έχω κάνει τρομερό lock in με τις σπουδές μου στο τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ – μετά από δύο χρόνια σε αυτήν τη σχολή έχω βρει επιτέλους με ποιους τομείς θέλω να ασχοληθώ πραγματικά.
Το zukoh! ως όνομα μου βγήκε πολύ αυθόρμητα. Προέρχεται από τη σειρά Avatar:The Last Airbender, που μου αρέσει τρομερά. Ο Zuko σε ένα μεγάλο κομμάτι της σειράς έχει τον ρόλο του ανταγωνιστή, αλλά στη συνέχεια καταλαβαίνει τι είναι πραγματικά σημαντικό γι' αυτόν και ποιος είναι. Αυτό με εκφράζει αρκετά ως χαρακτήρα και περιγράφει κάπως τη σχέση που έχω με την τραπ. Το έξτρα “h” στο Zuko υπάρχει επειδή στο μυαλό μου το όνομα προέρχεται και από το Iroh, έναν κομβικό χαρακτήρα για την ανάπτυξη του Zuko. Το ! υπάρχει απλώς επειδή μου άρεσε πολύ ως αισθητικό touch up.
Αναμφισβήτητα πρέπει να αναφέρω τους γονείς μου ως σημαντικά πρότυπα, διότι η ιστορία δύο μεταναστών που κατάφεραν να δουν μια θετική πλευρά μέσα στα σκατά και είχαν τη δυνατότητα να χτίσουν μια πανέμορφη ζωή για τα παιδιά τους στο ρατσιστικό κλίμα της επαρχιακής Ελλάδας είναι άθλος και κάτι που εμπνέει θαυμασμό.
Αν και αρκετά κλισέ, η ζωή μου άλλαξε προς το καλύτερο όταν γνώρισα την κοπέλα μου. Πέρα από το ότι είναι το πρώτο άτομο που ακούει τα κομμάτια μου και μου δίνει την οπτική της, είναι πάντα δίπλα μου στα εύκολα και στα δύσκολα και πραγματικά δεν ξέρω πώς θα διαχειριζόμουν διάφορες καταστάσεις αν δεν υπήρχε στην καθημερινότητά μου.
Αγαπώ πάρα πολύ τους φίλους μου, παρόλο που με πολλούς δεν βλεπόμαστε και τόσο συχνά λόγω σπουδών. Πολλές φορές, πέρα από φίλοι μου, είναι και test cases για τα ακυκλοφόρητα κομμάτια μου, αφού, ως ώριμοι ενήλικες πλέον, μπορούμε να πούμε “ε, αυτό το κομμάτι δεν λέει και τόσο” και να μη νιώσουμε butthurt εξαιτίας μιας αρνητικής κριτικής.
Είμαι πάρα πολύ περήφανος που το release του “Space Eggs” έχει πάρει πολλά θετικά σχόλια, ακόμα και από άτομα που δεν ακούνε τραπ στην καθημερινότητά τους. Είναι κάτι που με κάνει αρκετά χαρούμενο και λατρεύω να ακούω κριτικές, είτε θετικές είτε αρνητικές».
Τον ρωτάω πόση σχέση έχει το μέρος όπου ζει με τη μουσική που κάνει. «Δεν πιστεύω πως έχει τόσο άμεση σχέση, είμαι επηρεασμένος κυρίως από καλλιτέχνες του εξωτερικού, αλλά θεωρώ πως ταιριάζει υπέροχα στο ηχητικό κολάζ που υπάρχει στην underground σκηνή της Θεσσαλονίκης. Δεν είναι τυχαίο που όλες οι ενδιαφέρουσες παραγωγές έρχονται από εκεί. Αυτό πιστεύω πως σχετίζεται με το γεγονός ότι πλέον η ραπ/τραπ είναι το πιο διαδεδομένο είδος μουσικής στους νέους ανθρώπους, οπότε είναι λογικό κι επόμενο να βλέπουμε όλο και περισσότερα παιδιά να ασχολούνται με αυτό. Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη συγκεκριμένα, έχω δει και τις δύο πλευρές και ομολογώ πως είναι αρκετά ενδιαφέρουσες και οι νέες ροκ μπάντες αλλά και τα τραπ acts. Δεν ξέρω πολλά για την underground σκηνή της Αθήνας, αλλά αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως το underground της Θεσσαλονίκης είναι τρομερό, τέρμα fresh και εύχομαι τα καλύτερα σε όλα τα παιδιά.
Ένας φόβος που έχω είναι μην πάθουν κακό άτομα που νοιάζομαι. Είναι μια κατάσταση που δεν μπορώ να φανταστώ, όμως είναι σίγουρο πως θα τη ζήσω κάποια στιγμή.
Πιστεύω στην τύχη, όμως για μένα τύχη δεν είναι το να σου φέρουν κάτι στο πιάτο αλλά το να σου δοθεί ευκαιρία να το κυνηγήσεις. Από εκεί και μετά είναι η δουλειά σου που σε οδηγεί στον τελικό προορισμό.
Μου αρέσει κατά καιρούς να κάνω αλλόκοτα performances στο campus του ΑΠΘ. Μικρά, άκακα shows που σκοπό έχουν την ψυχαγωγία. Δεν θα μπω σε παραπάνω λεπτομέρειες γιατί αυτό θα χαλούσε τη μαγεία τού να δεις ένα από κοντά μια άκυρη Πέμπτη. Γενικά, μου αρέσουν full τα performative arts και είναι ο λόγος που ασχολήθηκα και με το θέατρο τα πρώτα δύο χρόνια των σπουδών μου.
Λοιπόν, είναι λίγο άκυρο, αλλά έχω ένα σοβαρό θέμα με τα περιστέρια στο μπαλκόνι του σπιτιού μου. Το καθαρίζω τη μια μέρα και την άλλη το βρίσκω γεμάτο ακαθαρσίες. Πριν από λίγες μέρες το καθάρισα πάλι και κρεμάσαμε CD σε μια προσπάθεια να τα φοβίσουμε. Ελπίζω να πιάσει...
Ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη μουσική όταν ήμουν 13 χρόνων στη φιλαρμονική του χωριού μου, όπου έπαιζα τρομπέτα και σαξόφωνο. Την ίδια περίοδο κατέβασα και FL Studio στον υπολογιστή μου και ξεκίνησα να κάνω απλές τραπ παραγωγές. Επηρεασμένος από όλο το Soundcloud Wave που υπήρχε, άρχισα, κουτσά στραβά, να ραπάρω στα αγγλικά πάνω στα beats μου μαζί με τον ξάδελφό μου και τον κολλητό μας.
Η ιδέα για ένα mixtape υπήρχε στο μυαλό μου από τον Ιανουάριο του ’24, αλλά πέρασε από διάφορα μεταβατικά στάδια μέχρι να καταλήξει να είναι το “Space Eggs”. Να πω την αλήθεια, είναι μια συλλογή κομματιών που έκανα και ένιωθα να υπάρχει μια συνοχή μεταξύ τους. Τα beats είναι δικές μου παραγωγές, εκτός από το “Rotonta” που αγόρασα online και το “Edi Rama” που έκανε ο Sihama. Το αρχικό όνομα του tape ήταν “Egg Hunt”, αλλά το άλλαξα σε “Space Eggs” λόγω του intro που θυμίζει εκτόξευση πυραύλου αλλά και επειδή η σύνδεση της διαστημικής αισθητικής ταιριάζει αρκετά με τον ήχο μου. To “Eggs” οφείλεται στο κομμάτι “Καλό Πάσχα” αλλά και στο ότι κυκλοφόρησε κοντά στην πασχαλινή περίοδο. Ο ήχος του σχηματίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη μουσική που άκουγα εκείνον τον καιρό: Joeyy, Babytron, Bones, BLP Kosher και τα παιδιά της $TEALTH.
Έχω συνέχεια μπάρες στο μυαλό μου και αυτές που μου αρέσουν τις κρατάω στις σημειώσεις του κινητού μου. Αυτές μετά εξελίσσονται σε ολόκληρα κομμάτια που τα συμπληρώνω αυτοσχεδιαστικά κυρίως. Ηχογραφώ στο υπνοδωμάτιό μου, στην άνεση του κρεβατιού μου, και δεν θα το άλλαζα με τίποτα. Είναι πολύ ωραίο συναίσθημα το να ξυπνάς, να κάνεις ένα beat και να το χώνεις όσο φοράς πιτζάμες, μου φαίνεται πολύ χαλαρωτικό.
Οι αγαπημένες μου αναφορές, που έχουν ξεχωριστή σχέση στην καρδιά μου, είναι αυτές που έχουν να κάνουν με υπολογιστές και γενικά την πληροφορική. Λατρεύω να βάζω άκυρες πηγές μέσα στα κομμάτια μου, διότι δίνουν περισσότερη προσωπικότητα στο τελικό αποτέλεσμα. Πέρα από αυτά, κάνω αναφορές στα καθημερινά μου ερεθίσματα, είτε από συζητήσεις και αράγματα με φίλους είτε από άκυρα ποστ που βλέπω στο Ίντερνετ. Γενικά ό,τι υπάρχει γύρω μου σκέφτομαι πώς θα μπορούσα να το ενσωματώσω σε στίχο.
Το artwork του εξωφύλλου το έκανα τυχαία μια μέρα που έπαιζα με το chat gpt ενός φίλου μου. Εκείνη την περίοδο δεν είχε περάσει καν από το μυαλό μου πως θα έκανα mixtape, το αποθήκευσα απλά και συνέχισα την μέρα μου. Ανθρώπινη παρεμβολή αποτελεί το “Parental Advisory” sticker που το επεξεργάστηκε ο Κυνηγός.
Ένα πρόβλημα που υπάρχει στις μέρες μας είναι η έλλειψη καινοτομίας και εξερεύνησης στη μουσική. Η μουσική βιομηχανία πλέον λειτουργεί σαν μια γραμμή παραγωγής ενός μαγαζιού fast food κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός να μην παράγεται τίποτα ποιοτικό, αφετέρου να το καταναλώνει πολύς κόσμος. Με αυτόν τον τρόπο ένας μουσικός με ένα πιο ιδιαίτερο στυλ και μια ανορθόδοξη προσέγγιση είναι αρκετά δύσκολο να βρει κοινό κι αυτό τον αποθαρρύνει. Οπότε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αναγκάζεται να αλλάξει κομμάτια του ήχου του ώστε να τα φέρει πιο κοντά στον ακροατή, χάνοντας όμως μερικά στοιχεία του χαρακτήρα του.
Ακούω πολλή μουσική σε ένα αρκετά ευρύ φάσμα ήχων. Μου αρέσει να ακούω μοναδικές συνθέσεις που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον μου, από Ιάννη Ξενάκη έως και Joeyy. Τελευταία ακούω τα πολύ obscure άλμπουμ που μου προτείνει το ΥouΤube και ένα από τα αγαπημένα μου, που άκουσα πρόσφατα, είναι το “Dreams” του Gábor Szabó. Είναι ένα πολύ χαλαρωτικό άλμπουμ σε στυλ τζαζ και ο ήχος του είναι απλώς απίστευτος. Από mainstream ελληνική ραπ δεν ακούω τίποτα εδώ και αρκετό καιρό. Από το underground ακούω Wake n Bake, $TEALTH και deathbyvitriol. Δεν ακούω μόνο ραπ, ακούω punk, rock και grunge. Αγαπημένες μου μπάντες είναι οι Misfits, Pink Floyd, Beatles και Soundgarden. Θα ήθελα να ενσωματώσω στη μουσική μου περισσότερα στοιχεία από αυτά τα είδη στο μέλλον.
Θέλω να συνεχίσω να διαμορφώνω τον ήχο μου και να γίνομαι καλύτερος σε ό,τι περνάει από το χέρι μου. Επίσης, θέλω σίγουρα να κάνω συνεργασίες με πολύ κόσμο διότι λατρεύω το community που υπάρχει στο underground».
— Ποιους θεωρείς συγγενείς στον ελληνικό ήχο σε αυτό που κάνεις;
Σίγουρα τα παιδιά από deathbyvitriol τα θεωρώ ηχητικώς ξαδέλφια μου, τον Yokai και τα παιδιά της $TEALTH.
— Γιατί έγραψες ένα κομμάτι για τον Έντι Ράμα και τον Έπστιν.
Εδώ πρέπει να πω πως η ονοματοδοσία είναι το χειρότερό μου. Συνήθως η διαδικασία αυτή διαρκεί περισσότερο από το να το φτιάξω το κομμάτι. Αρχικά, πρέπει να καθορίσουμε ποιος είναι ο Έντι Ράμα για μένα: είναι ο αυταρχικός πρωθυπουργός της Αλβανίας. Το κομμάτι το ονόμασα έτσι λόγω της μπάρας «Κάνω ό,τι γουστάρω, είμαι ο Έντι Ράμα» στην οποία τον αναφέρω για να πω «Ξες κάτι; Θα κάνω ό,τι γουστάρω και δεν με νοιάζει η άποψη σου». Η ιστορία του Έπστιν είναι κάπως παρόμοια, με τη διαφορά ότι κατέληξα στο όνομα αυτό λίγα λεπτά προτού το υποβάλλω για distribution. Το αγαπημένο μου «βαφτιστικό» δίλημμα είναι αυτό του πιο παλιου release μου, του Markos Trikoupis//Xarilaos Seferlis, όπου ήμουν ανάμεσα στα δύο ονόματα αυτων των δημόσιων προσώπων και κατέληξα να τα κάνω fuse.
— Πες μου και για τον Τάκη Τσουκαλά που του αφιέρωσες κομμάτι.
Τάκης Τσουκαλάς, αυτή η εμβληματική φιγούρα για την ελληνική κουλτούρα. Η αναφορά γίνεται στον τελευταίο στίχο του κομματιού όπου λέω «Εδώ τελειώνει το κομμάτι, Τσουκαλάς άντε γεια», την πασίγνωστη φράση που είναι συνδεδεμένη με αυτόν τον άνθρωπο. Το «Τσουκαλάς» δεν το σκεφτόμουν καν γι' αυτό το mixtape, καθώς είχε περάσει πάρα πολύ καιρός απ' όταν το ηχογράφησα και ομολογώ πως το είχα ξεχάσει. Μια μέρα που έκανα ένα ξεσκαρτάρισμα στο λάπτοπ μου το ξανάκουσα και θυμάμαι το unnecessarily επικό outro που είχα κάνει και εκεί είπα «ώπα, αυτό θα μπει στο tape». Είναι ένα αρκετά busy beat που πιστεύω ότι κάνει ωραία αντίθεση με το χαλαρό και careless delivery μου.
Άκουσε ολόκληρο το «Space Eggs» εδώ:
